هدیه دادن کتاب یکی از رایج‌ترین و ارزشمندترین روش‌های ابراز محبت است. بسیاری از افراد کتاب را «بهترین هدیه» می‌دانند و حتی اگر چنین نظری نداشته باشند، معمولاً هنگام انتخاب هدیه، کتاب را به عنوان یکی از گزینه‌های اصلی در نظر می‌گیرند.
در انتخاب هدیه، همیشه سلیقه و ترجیحات فردی نقش مهمی ایفا می‌کند. به همین دلیل، نمی‌توان قوانین قطعی و همگانی برای هدیه دادن کتاب تعیین کرد. عواملی مانند نگرش شما به کتاب، سلیقه‌ی دریافت‌کننده، رابطه‌ی عاطفی بین شما و او، و میزان آشنایی‌تان با دنیای کتاب‌ها، همگی بر این تصمیم تأثیر می‌گذارند.
حتی درباره‌ی جزئیات ظاهراً ساده‌ای مانند کارت هدیه‌ی کتاب یا نوشتن یادداشت در کتاب، دیدگاه‌های متفاوتی وجود دارد:
کتاب می‌تواند هدیه‌ای ارزشمند باشد و کمتر کسی در این مورد تردید دارد. اما یک هدیهٔ خوب همیشه به معنای یک هدیهٔ مناسب نیست. پیش از انتخاب کتاب به‌عنوان هدیه، باید در نظر بگیرید که آیا فرد موردنظر شما از دریافت آن خوشحال خواهد شد؟
اگر طرف مقابل را به‌خوبی می‌شناسید، احتمالاً می‌دانید که او از دریافت کتاب لذت می‌برد یا نه. شاید پیش‌تر دربارهٔ کتاب‌هایی که هدیه گرفته صحبت کرده باشد، یا خود او به دیگران کتاب هدیه دهد که این هم نشانهٔ خوبی برای انتخاب شماست. اگر شناخت کافی ندارید، می‌توانید از اطرافیانش که به سلیقهٔ او آگاه‌اند مشورت بگیرید تا احتمال انتخاب اشتباه را کاهش دهید.
هدیه دادن کتاب فقط به انتخاب خود کتاب محدود نمی‌شود، بلکه این انتخاب باید با درک سلیقه و علاقه‌مندی‌های فرد گیرنده همراه باشد. اگر دوستی دارید که کتابخانهٔ شخص موردنظر را دیده یا با او دربارهٔ کتاب صحبت کرده، می‌توانید از او کمک بگیرید. این کار احتمال انتخاب کتابی نامناسب را به حداقل می‌رساند.
در نگاه اول، پاسخ منفی به نظر می‌رسد. چرا باید به کسی که عادت به مطالعه ندارد، کتاب هدیه داد؟ اما موقعیت‌هایی وجود دارند که این کار می‌تواند منطقی باشد.
مثلاً اگر خودتان نویسنده‌اید یا در حوزهٔ نشر فعالیت دارید، ممکن است کتابی را که نوشته‌اید یا در انتشار آن نقش داشته‌اید، حتی به فردی که چندان علاقه‌ای به مطالعه ندارد هدیه دهید. در چنین حالتی، حتی کسانی که اهل کتاب نیستند، ممکن است از دریافت هدیه‌ای مستقیم از نویسنده یا ناشر خوشحال شوند و آن را در محل کار یا خانه نگه دارند.
همچنین، گاهی اوقات هدف از هدیه دادن کتاب این است که گیرندهٔ هدیه آن را به فرد دیگری بدهد. برخی افراد شاید خودشان مطالعه نکنند، اما به کتاب به‌عنوان هدیه‌ای ارزشمند نگاه می‌کنند و آن را در اختیار دوستان، همکاران یا زیردستانشان قرار می‌دهند.
هر هدیه‌ای پیامی را منتقل می‌کند و کتاب هم از این قاعده مستثنی نیست. مهم است که خود را جای گیرنده بگذارید و از خود بپرسید: «دریافت این کتاب چه برداشتی برای او خواهد داشت؟» برای اطمینان از اینکه پیام درستی منتقل می‌شود، می‌توانید هنگام هدیه دادن، دلیل انتخاب خود را در یک یادداشت بنویسید یا به‌صورت شفاهی بیان کنید.
برای مثال:
در حالت ایده‌آل، کتابی که هدیه می‌دهید هم موردعلاقهٔ شما باشد و هم برای گیرنده جذابیت داشته باشد. اما همیشه این‌طور نیست. گاهی ممکن است علاقه‌مندی‌های شما و فرد مقابل در حوزهٔ کتاب یکسان نباشد. در چنین شرایطی، بهتر است اولویت را به علاقه و نیاز طرف مقابل بدهید، نه صرفاً سلیقهٔ شخصی خودتان.
البته، در برخی موارد استثنایی، می‌توان کتابی را صرفاً به این دلیل که برای خودتان ارزشمند بوده، هدیه داد:
همچنین، افزودن یادداشت شخصی یا دست‌نوشته‌ای در ابتدای کتاب می‌تواند هدیه را به یک یادگار جاودان تبدیل کند. علاوه بر این، اشتراک‌گذاری داستانی در مورد اینکه چرا این کتاب برای شما مهم است، می‌تواند پیوند عمیق‌تری بین شما و گیرنده هدیه ایجاد کند.
کتاب، هدیه‌ای ارزشمند و ماندگار است، اما قبل از انتخاب آن باید توجه داشت که برای فرد موردنظر مناسب باشد. شناخت سلیقه، سبک زندگی و میزان علاقهٔ او به مطالعه، می‌تواند به شما کمک کند تا بهترین انتخاب را داشته باشید. در نهایت، مهم‌ترین هدف از هدیه دادن، ایجاد شادی و ارتباط عمیق‌تر با فرد مقابل است، و اگر این هدف تحقق یابد، کتاب می‌تواند یکی از بهترین گزینه‌های ممکن باشد. همچنین، توجه به ژانر و موضوع کتاب می‌تواند تأثیر بزرگی در جلب توجه و رضایت گیرنده هدیه داشته باشد. در نهایت، هیچ چیز به اندازه یک پیام شخصی در ابتدای کتاب نمی‌تواند ارزش هدیه را افزایش دهد و آن را به یک یادگار خاص تبدیل کند.
